Vandaag 75 jaar geleden kwam mijn moeder in Oostenrijk ter wereld uit een Oostenrijkse moeder. Haar vader, een Nederlander, vernam later in gevangenschap in Oostenrijk dat hij een dochter had gekregen. Vandaag sta ik hier even bij stil en probeer me in te leven hoe mijn grootouders die tijd hebben beleefd.

Na de oorlog zijn ze ‘met de handschoen’ getrouwd en in 1948 kon mijn grootvader zijn vrouw en mijn moeder voor het eerst in zijn armen sluiten. Ze hadden een gelukkig huwelijk en kregen na mijn moeder nog 2 kinderen. Mijn grootmoeder heeft zich direct zoveel mogelijk aangepast toen ze in Nederland kwam. Zo werd er geen woord Duits thuis gesproken en werd kerst ingeruild voor sinterklaas. In het begin werd ze ook als vijand gezien. Het gezin heeft zich door die moeilijke tijd heengeslagen en het gewone leven opgepakt. Over de oorlog werd niet gesproken. Natuurlijk voelden mijn moeder, oom en tante wel dat er veel was gebeurd.

Vele jaren later durfde mijn neef Daan den Houter als jongetje van 8 of 10 aan onze grootvader te vragen wat er was gebeurd in de oorlog. Er volgde een zeer uitgebreide brief met het hele verhaal. Voor de kinderen en kleinkinderen vielen kwartjes op hun plaats en mooier nog, een opening om er met elkaar over te praten.

Na het overlijden van mijn grootvader bleken er nog vele brieven te zijn die hij schreef naar zijn vader, eerste verloofde en anderen. Maar ook brieven die hij ontving van zijn vader, broer, zus en vrienden. Zo is er een mooi en compleet beeld ontstaan van deze familie tussen eind jaren 30 tot de jaren 50. Mijn oom Willem Bitter zoekt deze brieven momenteel uit en zet ze in de juiste volgorde. Een zeer intensieve en tegelijkertijd dankbare klus.

Iedereen heeft denk ik een familieverhaal uit die tijd. Anderen dragen oorlogsverhalen met zich mee van recentere tijden. Vandaag vieren wij mijn moeders verjaardag en vier ik tegelijkertijd het feit dat ik al mijn hele leven in vrijheid leef. Vrijheid voelt voor mij als vanzelfsprekend maar op een dag als deze realiseer ik me dat dat niet zo is. Leven in vrijheid is een groot goed en iets om elke dag aan te werken. Met elkaar.

•